हे मन बावरे..! डिप्रेशन’ म्हणजेच नैराश्य. जागतिक आरोग्य संघटनेच्या संशोधनानुसार, जगात ३० कोटी व्यक्तींना कोणत्या ना कोणत्या प्रकारचे नैराश्य जाणवत आहे. आत्महत्या आणि व्यसनाधीनता यांचे मुख्य कारण ‘डिप्रेशन’ हेच आहे. कोरोनानंतर तर हे प्रमाण खूप अधिक वाढले आहे. ‘डिप्रेशन’ (नैराश्य किंवा औदासिन्य) का येते, याबद्दल सध्या सर्वत्र संशोधन सुरू आहे. यातून असे लक्षात येत आहे, की माणसाचा मेंदू बाह्य […]
कवचकुंडले ही भीती ची भीती या भावनेला हजारो वर्षांचा इतिहास आहे. एका अर्थाने भीती ही माणूस नावाचा प्राणी अस्तित्वात आल्यापासून त्याच्यामागे पडछायेसारखी वावरते आहे. प्राण्यांमध्ये आजही आदिम अवस्थेतील अस्तित्वाची भीती टिकून आहे. माणूस प्रगत झाला, आधुनिक तंत्रज्ञानाने संपन्न झाला, तरी भीती काही त्याची पाठ सोडायला तयार नाही. भीतीसारखी निरपेक्ष दुसरी भावना नसेल कदाचित. देश, धर्म, पंथ, प्रांत, भाषा, वर्ण, वर्ग, […]
तनाव से जूझता देश का भविष्य हमारी रोजमर्रा की जिन्दगी में तनाव आज घुल मिल गया है। आज के युवा और बच्चे भी इससे अछूते नहीं रह गए है। इससे पहले कि हम तनाव के शरीर पर पड़ने वाले प्रभावों और उसके उपायों के बारे में जाने पहले यह समझ लेते है कि आखिर तनाव […]
व्यायामाचे मानसिक फायदे ऐरेगैरे काही म्हणोत, माझ्या मनात शंका नाही। देवाशप्पथ खरं सांगतो, व्यायामाला पर्याय नाही।। आजच्या धकाधकीच्या जीवनात शारीरिक व्याधींबरोबरच मानसिक समस्याही वाढीस लागल्याचे दिसून येत आहेत.जवळजवळ सर्वच वयोगटांमध्ये सातत्याने पाहायला मिळतो तो सततचा थकवा, चिडचिडेपणा, मंदावलेली भूक किंवा अति खादाडी, झोप न येणे किंवा अति झोपणे, विचलितपणा, हताशा, अगतिकता, काम वा अभ्यास करावासाच […]
का लागे जीवाला घोर काळजी वाटणे, हा कोणत्याही प्रकारच्या धोक्याला शरीराने दिलेला प्रतिसाद असतो. अशी चिंता वाटल्याने संभाव्य परिस्थिती हाताळण्यासाठी शरीर सज्ज होते. जेव्हा काळजी वाटण्याचे प्रमाण वाढते तेव्हा त्याला ‘चिंतातुरता’ किंवा ‘घोर’ म्हणजेच इंग्रजीमध्ये ‘अँक्झायटी’ असे म्हणतात. वैद्यकीय शब्दात चिंतातुरता किंवा घोर यांची व्याख्या करायची झाली तर सातत्याने, अनियंत्रित आणि दडपून टाकणारा अनुभव असे म्हणावे लागेल. जीवाला घोर […]
‘युज’ धातु से बना शब्द ‘योग’ व्यापक अर्थ धारण करता है, सामान्यतया इसका अर्थ है जोड़ना-मिलाना, व्यक्ति को व्यक्ति से, व्यक्ति को समष्टि से, आत्मा(जीवन) को जीव को परमात्मा से। ‘योगश्चित्त वृत्तिः निरोधः’ पतंजलि योग सूत्र के प्रणेता महर्षि पतंजलि ने अष्टांग योग के अन्तर्गत स्पष्ट किया कि चित्त की वृत्तियों का निरोध (अर्थात उन पर […]